พระปฏาจาราเถรีแล้ว เข้าไปสถานที่อยู่ของตนแล้วนั่งขัดสมาธิ ตกลงใจว่า
ข้าพเจ้าจักไม่เลิกนั่งขัดสมาธินี้ ตราบเท่าที่จิตของข้าพเจ้ายังไม่หลุดพ้นจาก
อาสวะทั้งหลาย เพราะความไม่ถือมั่นคร่ำเคร่งวิปัสสนาโดยลำดับ ก็บรรลุ
พระอรหัตมีอภิญญาและปฎิสัมภิทาเป็นบริวารตามลำดับแห่งมรรค ครั้นปัจจ-
เวกขณญาณ 19 อย่างดำเนินไป ก็เกิดโสมนัสว่า บัดนี้เราทำกิจเสร็จแล้ว ก็
กล่าวอุทานคาถาเหล่านี้ เหยียดเท้าออกไปในเวลาอรุณขึ้น ต่อแต่นั้น ราตรี
สว่าง ก็ไปยังสำนักของพระเถรี ได้กล่าวซ้ำคาถาเหล่านี้ ด้วยเหตุนั้น พระ-
อุตตราเถรีจึงกล่าวคำเป็นต้นว่า กตา เต อนุสาสนี ข้าพเจ้าได้ทำตามคำ
พร่ำสอนของท่านแล้ว. คำที่เหลือ มีนัยที่กล่าวมาในหนหลังหมดแล้ว.
จบอรรถกถาอุตตราเถรีคาถา

2. จาลาเถรีคาถา

[460] พระจาลาเถรี กล่าวคาถาอุทานว่า
ข้าพเจ้าเป็นภิกษุณี ผู้มีอินทรีย์อันอบรมแล้วเข้า
ไปตั้งสติไว้มั่น รู้แจ้งตลอดสันตบท อันเป็นเครื่อง
เข้าไประงับสังขาร เป็นสุข.
มารผู้มีบาป ถามว่า
แม่นางศีรษะโล้น ทำตัวเหมือนสมณะ แม่นาง
บวชเจาะจงใครหนอ. แก่นางไม่ชอบใจลัทธิเดียรถีย์
ทำไมแม่นางจึงยังงมงายประพฤติลัทธินี้เล่า.
พระจาลาเถรี ตอบว่า

ผู้มีลัทธิเดียรถีย์ภายนอกจากพระศาสนานี้เข้าไป
อาศัยแต่ทิฏฐิความเห็นทั้งหลาย ไม่รู้แจ้งธรรม ไม่
ฉลาดในธรรม ส่วนพระพุทธเจ้าผู้เสด็จอุบัติในตระกูล
ศากยะ ไม่มีผู้ใดเปรียบปาน พระองค์ทรงแสดงธรรม
อันก้าวล่วงเสียซึ่งทิฏฐิทั้งหลาย คือทุกข์ เหตุเกิดทุกข์
ความล่วงทุกข์ และอริยมรรคประกอบด้วยองค์ 8
เป็นทางดำเนินไปให้ถึงความระงับทุกข์โปรดข้าพเจ้า
ข้าพเจ้าฟังคำสั่งสอนของพระองค์แล้ว ยินดีอยู่ในพระ
ศาสนา ข้าพเจ้าบรรลุวิชชา 3 แล้ว คำสั่งสอนของ-
พระพุทธเจ้าข้าพเจ้าทำเสร็จแล้ว ข้าพเจ้ากำจัดความ
เพลิดเพลินในสิ่งทั้งปวงได้แล้ว ทำลายกองแห่งความ
มืดแล้ว ดูก่อนมารผู้มีบาป ท่านจงรู้อย่างนี้เถิด ดู
ก่อนมารผู้กระทำที่สุด ตัวท่านข้าพเจ้าก็กำจัดได้แล้ว.
จบจาลาเถรีคาถา

2. อรรถกถาจาลาเถรีคาถา

คาถาว่า สตึ อุปฏฺฐเปตฺวาน ดังนี้เป็นต้น เป็นคาถาของ พระ-
จาลาเถรี.
พระเถรีแม้รูปนี้ ได้บำเพ็ญบารมีมา ในพระพุทธเจ้าพระองค์ก่อน ๆ
สะสมกุศลซึ่งเป็นอุปนิสัยแห่งพระนิพพานมาในภพนั้น ๆ ในพุทธุปบาทกาลนี้
ก็บังเกิดในครรภ์ของพราหมณีชื่อรูปสารี ในนาลกคามแคว้นมคธ ในวันตั้งชื่อ